Paul Hindemith
Paul Hindemith | |
|---|---|
 Paul Hindemith 28 yaşında | |
| Doğum | 16 Kasım,1895 Hanau, Almanya |
| Ölüm | 28 Aralık,1963 Frankfurt, Almanya |
| Meslek | Müzisyen, besteci, keman ve viyola virtüözü, eğitimci, müzik teoricisi, orkestra şefi |
Paul Hindemith (d. 16 Kasım 1895 Hanau, Almanya - ö. 28 Aralık 1963 Frankfurt) bir Alman besteci, kemancı, viyola çalıcısı, eğitimci, müzik teoricisi ve orkestra şefidir.
Çağdaş dönemin ve Alman müzik sanatının önde gelen isimlerinden birisidir. 1930'larda Türk hükûmetinin, ve özellikle Atatürk'ün, özel davetiyle Türkiye'ye gelerek müzik eğitimine katkılarda bulundu. Ankara Devlet Konservatuvarı'nın ve Ankara Devlet Operası'nın kurucularındandır.
Yaşamı
Hindemith Almanya'da Hanau şehrinde doğdu. Çocukken keman dersleri alıp bir müzik kariyerine hazırlandı. Frankfurt şehrinde bulunan konservatuvara girerek ileri keman, orkestra şefliği ve kompozisyon dersleri aldı. Bu müzik eğitimi sırasında o şehir ve civarında dans bandolarında çalgıcı ve müziksel komedi konserlerinde eşlikçi olarak çalışarak kendine mali destek sağladı.
1914'te Frankfurt Opera Orkestrası'nda yardımcı lider ve 1917'de baş kemancı olarak görev yaptı. 1914'ten itibaren Rebner Yaylı Sazlar Kuarteti üyeliği yaptı. 1921'de Liko Amar ile birlikte Amar Kuartet'i kurdu ve bu kuartet ile Donaueschingen Festivali'nde 1920-1929 döneminde konserler verdi. 1929'da Donaueschingen Festivali organizatörlüğünü üzerine aldı. Bu festival zamanın başlıca avangart bestecilerinin, örneğin Anton Webern ve Arnold Schoenberg, eserlerini programına almakla ün yaptı.
1922'de Salzburg'da kendi eserleri çalınıp enternasyonal müzik çevrelerine girmiş oldu. 1927'de Berlin'de Berliner Hochschule für Musik'de kompozisyon dersleri vermeye başladı. 1930'lu yıllarda Kahire'ye ve viola soloisti olarak ABD'ye ziyaretlerde bulundu. 1930'dan itibaren Türkiye ile yakından ilişki kurdu. Ankara'yı birkaç kere ziyaret etti ve Türk hükûmetinin, ve özellikle Atatürk’ün, özel davetiyle Türkiye müzik eğitimine çok büyük katkılarda bulundu. Polifonik müziğin Türkiye'de yerleşmesi için kurulan Ankara Devlet Konservatuvarı'nın ve Ankara Devlet Operası'nın kurucularının başında olduğu kabul edilir.
Hindemith'in Almanya'da iktidara gelen Nazi Partisi ile ilişkisi biraz karmaşıktır ve bazı tenkitlere uğramıştır. Kendisinin eserleri nedeniyle özellikle opera eserleri dolayısıyla dejenere olarak isimlendirilmiştir. 1934 yılında Mathis der Maler (Ressam Mathis) adlı yeni eseri Wilhelm Furtwängler tarafından yapım programına alınmak istenince Nazi yönetimi tarafından bu eserin sahnelenmesi yasaklandı. Furtwängler Der Fall Hindemith adıyla bir makale yayınlayarak Hindemith'i korumak istemesine rağmen bu çabalar sonuç vermedi. 6 Aralık 1934'te Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in Berlin'de verdiği bir nutukta Hindemith ismen atonal gürültü yapıcı olarak telin edildi.
1935'ten itibaren birkaç yıl Türkiye'ye geldi; 1938'de ise karısı Yahudi asıllı olduğu için İsviçre'ye göç etti.
1940'ta ise Hindemith ABD'ye göç etti. Tam bu zamanlarda kendi müzik teorilerini geliştirmişti ve bunları kendi öğretimine ve bestelerine uygulamaya başlamıştı. ABD'de Yale Üniversitesi'nde müzik öğreticiliğine devam etti ve birçok ilerigelen Amerikan müzisyeni yetiştirdi. Harvard'da verdiği bir seri müzik teorisi konferansı çok etkili bir müzik ve kompozisyon teorisi kitabını bastırmasına etkili oldu. Hindemith 1946'da Amerikan vatandaşlığına geçti.
1953'te Avrupa'ya dönen Hindemith İsviçre'ye yerleşip Zürih Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. Bu arada misafir orkestra şefliği yaptı ve çoğu kendi besteleri için orkestra şefi olarak birçok plak ve ses kaydı yaptı.
Paul Hindemith 28 Aralık 1963'te 68 yaşında müzmin pankreatit nedeniyle Frankfurt'ta hayata göz yumdu.
Türkiye müzik kültürüne katkısı
1935, Hindemith Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ülkenin müzik eğitimini organize etmek üzere öğretici materiyal hazırlamakla görevlendirildi. İstanbul'dan Ankara'ya nakil edilmiş Ankara Musiki Muallim Mektebi'nde Alman sahne direktörü Carl Ebert ile dersler vermeye başladı. Özellikle Hindemith Üniversal ve Türk Polifonik Müzik Eğitimi Programını hazırlamakla devlet müşaviri olarak görev aldı. Türk hükûmeti Paul Hindemith ve Carl Ebert'e bu okulu nüve olarak alan ve bir yüksek öğretim kurumu olarak kurulan yeni Ankara Devlet Konservatuvarı'nda devlet kadrolu hocalık vermeyi istedi. Carl Ebert bunu kabul ettiyse de Paul Hindemith kabul edemedi. Ancak Türkiye'ye ve Ankara'ya 1935, 1936 ve 1937 yıllarında kısa sürelerle devlet müşaviri sıfatıyla geldi; müzik kurumlarında incelemeler yaptı, bazen yeni düzenlemeler teklifleri için raporlar kaleme aldı ve uygulamaları denetledi.